Voor Prinsjesdag komen staatssecretaris Maarten van Ooijen (Jeugdzorg) en minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) met een “toekomstperspectief” voor het stelsel van jeugdbescherming. Dat zei Van Ooijen woensdagavond in een debat met de Kamer. “Dit stelsel staat onder zeer zware druk.” De jeugdbescherming moet “op hoog tempo anders om kinderen betere zorg te geven en ouders een betere rechtsbescherming.”
Van Ooijen reageerde daarmee op het eerder op de dag verschenen kritische rapport over de problemen bij de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en het haperende jeugdbeschermingsstelsel, waar uithuisplaatsingen van kinderen onder vallen. Er moet onmiddellijk worden ingegrepen, stelt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) na evaluatie van de Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen. Het is de “derde noodklok” die wordt geluid over het stelsel van jeugdbescherming, zei Van Ooijen. “Die kennen we en we maken ons daar buitengewoon veel zorgen over.”
De Raad voor Rechtsbescherming en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) trokken al eerder aan de bel. Zo stelde de IGJ recent dat er onvoldoende feitenonderzoek wordt gedaan als tot uithuisplaatsing wordt geadviseerd.
“De urgentie om het stelsel drastisch te verbeteren proeven wij zeer”, zei Van Ooijen in de Kamer, waar diverse fracties het kabinet opriepen tot snelle actie. Eerder had Weerwind aangekondigd in november met verbeterplannen te komen. Veel te laat, vindt een groot deel van de Kamer. Zeker omdat de problemen al jaren spelen.
Tijdens gesprekken die de staatssecretaris de afgelopen periode met rechters heeft gevoerd – die het uiteindelijke besluit tot uithuisplaatsing nemen – werd hem op het hart gedrukt dat de beschikbaarheid van jeugdzorg goed moet worden geregeld. Vaak is er nu geen hulp voor kind en ouders beschikbaar. “Ik zet alles op alles om dat te regelen”, zei Van Ooijen.
Een deel van de Kamer is kritisch op de beloften van de staatssecretaris. Al sinds 2019, toen de eerste rapporten over falende jeugdzorg en jeugdbescherming verschenen, werden grootse verbeterplannen door het toenmalige kabinet gelanceerd. Van verbetering is tot nu tot geen sprake. De bezuiniging van een half miljard euro op de jeugdzorg waartoe dit kabinet heeft besloten, moet – zeker na deze nieuwe publicatie – met Prinsjesdag van tafel worden gehaald, bepleitte onder meer GroenLinks.